Toczenie

Narzędzia do toczenia są niezbędnym elementem procesu obróbki skrawaniem, w którym obrabiany przedmiot (np. metalowa część) obraca się wokół własnej osi, a narzędzie skrawające usuwa materiał z powierzchni. Toczenie jest jedną z najstarszych i najczęściej stosowanych metod obróbczych, wykorzystywaną głównie do produkcji części o okrągłym przekroju, takich jak wały, tuleje, koła zębate czy pierścienie.

Rodzaje narzędzi do toczenia:

1. Noże tokarskie:

    Opis: Noże tokarskie to podstawowe narzędzia skrawające wykorzystywane w toczeniu. Są dostępne w różnych kształtach i rozmiarach, w zależności od rodzaju toczenia (np. toczenie wzdłużne, poprzeczne, gwintowanie) i rodzaju obrabianego materiału.

   • Rodzaje:

     • Noże wzdłużne: Służą do toczenia wzdłuż osi obrotu obrabianego przedmiotu (np. w przypadku toczenia wałów).

     • Noże poprzeczne: Używane do toczenia poprzecznego (np. w przypadku toczenia końcówki wału).

     • Noże do gwintów: Służą do toczenia gwintów wewnętrznych lub zewnętrznych na obrabianych elementach.

     • Noże do krawędzi: Stosowane do obróbki krawędzi detali.

2. Płytki skrawające:

    Opis: Płytki skrawające są wymiennymi elementami zamocowanymi na narzędziu tokarskim. Płytki wykonane są z twardych materiałów, takich jak węglik spiekany (carbide), stale szybkotnące (HSS) czy ceramika, co zapewnia im odporność na wysokie temperatury i zużycie.

   • Rodzaje:

     • Płytki węglikowe: Najczęściej wykorzystywane w toczeniu, zwłaszcza przy obróbce twardych materiałów, takich jak stal nierdzewna, tytan czy stopy metali.

     • Płytki CBN (bor azotu): Stosowane do toczenia materiałów o wysokiej twardości, takich jak stal hartowana.

     • Płytki ceramiczne: Stosowane w przypadku bardzo wysokich temperatur i dużych prędkości skrawania, np. w toczeniu stali nierdzewnej.

3. Frez tokarski:

   • Opis: Frez tokarski jest wykorzystywany do toczenia powierzchni o kształcie nieregularnym, takich jak rowki czy otwory o złożonym kształcie.

   • Zastosowanie: Stosowany głównie w przypadku toczenia otworów, rowków, a także w produkcji gwintów o dużych średnicach.

4. Narzędzia do gwintowania:

   • Opis: Narzędzia te służą do toczenia gwintów na elementach metalowych. Istnieje wiele narzędzi do gwintowania, które różnią się konstrukcją i przeznaczeniem.

   • Rodzaje:

     • Narzędzia do toczenia gwintów zewnętrznych: Wykorzystywane do tworzenia gwintów na zewnętrznej stronie detali (np. na śrubach, nakrętkach).

     • Narzędzia do toczenia gwintów wewnętrznych: Używane do tworzenia gwintów w otworach (np. w produkcji tulei, nakrętek wewnętrznych).

5. Noże tokarskie do obróbki wykończeniowej:

    Opis: Noże te mają bardzo ostrą krawędź skrawającą i są wykorzystywane w ostatnich etapach toczenia, kiedy wymagana jest wysoka jakość powierzchni i precyzyjne wymiary. Zastosowanie: Wykorzystywane do precyzyjnego wykańczania powierzchni, takich jak wały, tuleje i inne elementy, które wymagają idealnego wykończenia.

6. Narzędzia do toczenia wstępnego:

    Opis: Narzędzia te są używane do usuwania dużych ilości materiału z przedmiotu obrabianego, a ich zadaniem jest nadanie ogólnego kształtu obrabianemu elementowi. Zastosowanie: Przeznaczone do wstępnej obróbki detali, gdy zależy nam na szybkim usuwaniu materiału przed dalszym toczeniem wykończeniowym.

7. Noże tokarskie do toczenia zgrubnego:

    Opis: Są to narzędzia, które służą do usuwania większej ilości materiału w szybszym tempie. Mają większą powierzchnię skrawającą, co umożliwia ich stosowanie w obróbce zgrubnej. Zastosowanie: Przeznaczone do operacji obróbczych, które nie wymagają bardzo wysokiej precyzji, a celem jest szybkie usunięcie materiału.

8. Narzędzia do toczenia skrawaniem w osiach:

    Opis: Narzędzia te służą do obróbki detali, które mają kształt cylindryczny lub pierścieniowy. Używa się ich do toczenia otworów, rowków i innych elementów w elementach o dużych średnicach. Zastosowanie: Wykorzystywane w produkcji części mechanicznych takich jak wały, tuleje, łożyska itp.

Rodzaje narzędzi skrawających do toczenia w zależności od materiału:

1. Węglik spiekany (Carbide):

    Opis: Węglik spiekany jest jednym z najczęściej stosowanych materiałów na narzędzia tokarskie, charakteryzuje się dużą twardością, odpornością na zużycie i wysoką odpornością na temperaturę. Jest szczególnie skuteczny przy obróbce twardych materiałów.

   • Zastosowanie: Toczenie stali nierdzewnej, stopów metali, twardych materiałów.

2. Stal szybkotnąca (HSS):

3. Opis: Narzędzia wykonane ze stali szybkotnącej są tańsze od narzędzi z węglika spiekanego, ale mają mniejszą trwałość i odporność na wysokie temperatury. Są bardziej elastyczne i mniej odporne na uszkodzenia. 

   • Zastosowanie: Toczenie materiałów o średniej twardości, takich jak stal węglowa, stal nierdzewna w mniejszych seriach produkcyjnych.

4. CBN (Bor azotu):

    Opis: Narzędzia CBN są stosowane do obróbki materiałów o bardzo wysokiej twardości, takich jak stal hartowana. Mają wyjątkową odporność na zużycie, a także dobrze znoszą bardzo wysokie temperatury. Zastosowanie: Toczenie stali hartowanej, materiałów o wysokiej twardości.

5. Ceramika:

    Opis: Narzędzia ceramiczne charakteryzują się wyjątkową odpornością na wysokie temperatury, twardością i odpornością na zużycie. Jednak są bardziej kruche i wymagają precyzyjnej obróbki. Zastosowanie: Obróbka materiałów twardych, takich jak stopy metali, materiały ceramiczne.

Podsumowanie narzędzi do toczenia:

Narzędzia do toczenia są kluczowe w wielu procesach przemysłowych i wymagają odpowiedniego doboru w zależności od materiału obrabianego, rodzaju operacji i oczekiwanej jakości powierzchni.