Ochrona rąk w BHP jest jednym z podstawowych elementów zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy. Ręce są szczególnie narażone na różnego rodzaju urazy mechaniczne, chemiczne, termiczne, elektryczne oraz na wibracje, dlatego konieczne jest stosowanie odpowiednich środków ochrony, aby zapobiec kontuzjom i zachować zdrowie pracowników.
Rękawice ochronne są najbardziej powszechnym środkiem ochrony rąk. Wybór odpowiednich rękawic zależy od rodzaju zagrożenia, jakie występuje w danym środowisku pracy.
Rodzaje rękawic ochronnych:
Rękawice robocze: Podstawowe rękawice ochronne stosowane do ochrony przed mechaniczny uszkodzeniami, otarciami, zadrapaniami i małymi przecięciami. Wykonywane są z różnych materiałów, takich jak skóra, syntetyki czy tekstylia.
Rękawice antywibracyjne: Rękawice ochronne zaprojektowane do pracy z narzędziami wibrującymi, jak młoty pneumatyczne, wiertarki czy szlifierki, które chronią dłonie przed szkodliwymi drganiami.
Rękawice gumowe: Stosowane w pracy z substancjami chemicznymi, farbami, rozpuszczalnikami, cieczami oraz olejami. Wykonane z różnych materiałów, takich jak naturalna guma, nitryl czy neopren, zapewniają ochronę przed substancjami agresywnymi.
Rękawice termiczne: Ochrona przed wysokimi i niskimi temperaturami. Wykonywane z materiałów odpornych na wysokie temperatury (np. w przemyśle spożywczym czy metalurgicznym) lub niskie temperatury (np. w chłodniach, przechowalniach żywności).
Rękawice ochronne przed przecięciami: Wykonywane z materiałów odpornych na przecięcia (np. stal nierdzewna, włókna syntetyczne) i używane w branżach, w których istnieje ryzyko skaleczeń od ostrych narzędzi (np. w przemyśle spożywczym, drzewnym, przy pracy z maszynami).
Rękawice elektryczne: Wykonywane z materiałów, które zapobiegają porażeniom elektrycznym i chronią przed kontaktami z urządzeniami pod napięciem. Zwykle wykonane z gumy i posiadają certyfikaty dotyczące wytrzymałości na napięcie.
Często stosuje się rękawice robocze pokryte specjalnymi powłokami, które zwiększają ich odporność na różne zagrożenia.
Rodzaje powłok na rękawicach:
Powłoka z lateksu: Zwykle stosowana w rękawicach ochronnych stosowanych w pracach wymagających precyzji, np. w laboratoriach. Jest odporna na substancje chemiczne i dobrze dopasowuje się do dłoni.
Powłoka z nitrylu: Nitryl jest materiałem odpornym na oleje, smary, paliwa, rozpuszczalniki, a także na rozmaite chemikalia, dlatego jest często stosowany w rękawicach roboczych w przemyśle motoryzacyjnym i chemicznym.
Powłoka z PVC: Jest odporny na działanie chemikaliów, szczególnie kwasów, zasad, soli. Stosowany w pracach wymagających kontaktu z wodą lub substancjami chemicznymi.
Powłoka z poliuretanu: Używana w rękawicach, które oferują bardzo dobrą odporność na ścieranie oraz zapewniają lepszą przyczepność w pracy, gdzie wymagana jest precyzja (np. przy pracy z drobnymi elementami).
W pracy spawacza bardzo ważne jest stosowanie specjalnych rękawic spawalniczych, które zapewniają ochronę przed wysoką temperaturą, iskrami, stopionym metalem i promieniowaniem UV. Zwykle wykonane są ze skóry lub materiałów kompozytowych, które zapewniają odporność na wysokie temperatury.
Rękawice ochronne przed substancjami chemicznymi stosowane są w laboratoriach, w przemyśle chemicznym oraz w pracy z agresywnymi substancjami. Często wykonane są z gumy, neoprenu, nitrylu lub innych materiałów odpornych na działanie chemikaliów.
Rękawice ochronne muszą spełniać określone normy, aby zapewnić odpowiednią ochronę. W Europie rękawice ochronne są certyfikowane zgodnie z normą EN 388, która dotyczy odporności rękawic na uszkodzenia mechaniczne (przecięcia, ścieranie, rozdarcie, przebicie). Inne normy to:
EN 374 – Norma dotycząca rękawic ochronnych chroniących przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami.
EN 407 – Norma dotycząca rękawic ochronnych przed wysokimi temperaturami.
EN 60903 – Norma dla rękawic elektrycznych, chroniących przed porażeniem prądem elektrycznym.
EN 10819 – Norma dla rękawic ochronnych przed wibracjami.
Ochrona rąk jest niezbędna w wielu branżach, w których występuje ryzyko urazów mechanicznych, chemicznych, elektrycznych, termicznych lub wibracji. Oto przykłady branż, gdzie stosowanie odpowiednich rękawic ochronnych jest kluczowe:
Przemysł budowlany: Prace z narzędziami ręcznymi, elektronarzędziami, przy podnoszeniu ciężkich materiałów, cięciu, wierceniu.
Przemysł chemiczny: Praca z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, rozpuszczalnikami, kwasami, alkaliami.
Przemysł metalurgiczny i spawalnictwo: Praca w wysokich temperaturach, narażenie na iskry, odpryski i stopiony metal.
Przemysł spożywczy: Przy pracy z maszynami tnącymi, szlifującymi, przy pakowaniu żywności.
Motoryzacja: Prace przy naprawach pojazdów, z narzędziami mechanicznymi, olejami i smarami.
Transport i logistyka: Prace z ciężkimi ładunkami, paletami, podnoszenie przedmiotów o ostrych krawędziach.
Ochrona rąk w pracy jest niezbędna, aby zminimalizować ryzyko urazów mechanicznych, chemicznych, elektrycznych, termicznych oraz przed działaniem wibracji. Rękawice ochronne są podstawowym środkiem ochrony, a ich wybór zależy od specyfiki wykonywanej pracy i zagrożeń, z jakimi może spotkać się pracownik. Ważne jest, aby rękawice spełniały odpowiednie normy ochrony, zapewniając maksymalną skuteczność i komfort pracy.
