Narzędzia do frezowania są używane w procesie obróbki skrawaniem, w którym narzędzie skrawające (frez) obraca się wokół osi, a materiał jest usuwany w postaci wiórów. Frezowanie jest szeroko stosowane w produkcji maszyn, części precyzyjnych, detali konstrukcyjnych i innych elementów, które wymagają skomplikowanych kształtów. Istnieje wiele rodzajów narzędzi frezujących, w zależności od rodzaju frezowania, materiału, kształtu i wymaganej precyzji.
Frez cylindryczny:
Opis: Frez cylindryczny to najczęściej używane narzędzie frezarskie, mające cylindryczny kształt i wykonane z materiału o dużej twardości (np. stal HSS lub węglik spiekany).Zastosowanie: Służy do frezowania rowków, gładkich powierzchni oraz wykonywania cięć wzdłużnych w materiałach metalowych, w tym stali i stopach metali.
Rodzaje:
Frez jednoostrzowy: Z jednym ostrzem skrawającym na powierzchni roboczej.
Frez wieloostrzowy: Z wieloma ostrzami na obwodzie, które umożliwiają szybsze skrawanie i lepsze usuwanie wiórów.
Frez tarczowy:
Opis: Frez tarczowy to narzędzie, które ma postać cienkiej tarczy z rowkami skrawającymi na powierzchni roboczej. Ma większą średnicę niż frez cylindryczny.
Zastosowanie: Wykorzystywany głównie do cięcia materiałów na szerokie rowki, obrabiania otworów i wykonywania cięć na dużą głębokość.
Rodzaje:
Frez tarczowy jednoostrzowy: Z jednym ostrzem roboczym na powierzchni.
Frez tarczowy wieloostrzowy: Posiada wiele ostrzy na powierzchni roboczej, co zapewnia szybsze usuwanie materiału i lepsze wykończenie.
Frez krawędziowy:
Opis: Frez krawędziowy, znany również jako frez boczny, ma ostrza umieszczone wzdłuż obwodu narzędzia.
Zastosowanie: Służy do frezowania krawędzi, rowków, gwintów, a także do wykonywania powierzchni skośnych i gładkich.
Rodzaje:
Frez krawędziowy z ostrzami na obwodzie: Używany głównie do obróbki powierzchni poziomych.
Frez krawędziowy z ostrzami na końcu i obwodzie: Stosowany do obróbki powierzchni skośnych, a także do rowków o różnych kształtach.
Frez walcowy:
Opis: Frez walcowy charakteryzuje się cylindrycznym kształtem i ostrzami na obwodzie narzędzia. Jest często używany do obróbki szerokich powierzchni.
Zastosowanie: Służy do wykonywania rowków, grawerowania, a także do obróbki krawędzi w materiałach metalowych.
Frez stożkowy:
Opis: Frez stożkowy ma ostrza w kształcie stożka, co pozwala na frezowanie otworów stożkowych lub wykonywanie krawędzi w kształcie stożka.
Zastosowanie: Stosowany do wykonywania otworów stożkowych, frezowania naroży oraz do grawerowania powierzchni o kącie.
Rodzaje: Może mieć różne kąty stożka, zależnie od wymaganej aplikacji.
Frez trzpieniowy:
Opis: Frez trzpieniowy to narzędzie, które ma osadzony trzpień w celu montażu w maszynie frezarskiej. Ostrza są zwykle umieszczone na całym obwodzie narzędzia.Frez do gwintów:
Opis: Frez do gwintów to specjalistyczne narzędzie skrawające, które jest używane do tworzenia gwintów wewnętrznych lub zewnętrznych w materiałach takich jak stal, żeliwo, a także w metalach nieżelaznych.Zastosowanie: Służy do precyzyjnego wytwarzania gwintów na powierzchni zewnętrznej lub wewnętrznej elementów, takich jak nakrętki, śruby czy trzpienie.
Rodzaje: Frez do gwintów do metali lub do materiałów o różnej twardości.
Frez węglikowy (węglik spiekany):
Opis: Frezy wykonane z węglika spiekanego charakteryzują się wyższą twardością, odpornością na zużycie i mogą być używane do obróbki materiałów trudnych w skrawaniu, takich jak stal nierdzewna czy tytan.Zastosowanie: Używane głównie do obróbki metali trudniejszych w obróbce i materiałów twardych, a także w produkcji narzędzi skrawających.
Frez do obróbki CNC:
Opis: Frezy CNC to narzędzia zaprojektowane do pracy w obrabiarkach sterowanych numerycznie (CNC), które wymagają precyzyjnego sterowania. Zastosowanie: Używane do precyzyjnego frezowania w produkcji maszyn i części mechanicznych, szczególnie w zastosowaniach o dużej precyzji, takich jak obróbka części elektronicznych, elementów optycznych czy precyzyjnych komponentów.Rodzaj freza | Opis | Zastosowanie |
---|---|---|
Frez walcowy | Ostrza tylko na powierzchni bocznej | Frezowanie płaszczyzn bokiem narzędzia (np. krawędzi, boków detali) |
Frez czołowy | Ostrza głównie na czole freza | Obróbka dużych, płaskich powierzchni od góry – szybkie zbieranie materiału |
Frez walcowo-czołowy | Ostrza na bocznej i czołowej powierzchni | Frezowanie płaszczyzn z możliwością pracy w narożnikach |
Frez tarczowy | Przypomina cienką tarczę z zębami | Nacinanie rowków, przecinanie detali (np. wpustów) |
Frez kątowy | Zęby ustawione pod kątem (np. 45°, 60°, 90°) | Obróbka powierzchni pod kątem, rowki trójkątne |
Frez do gwintów | Specjalny kształt z uzębieniem do nacinania gwintów | Frezowanie gwintów zewnętrznych i wewnętrznych |
Frez do kół zębatych | Dopasowany kształtem do profilu zęba | Obróbka uzębień w kołach zębatych i wałkach wielowypustowych |
Frez kulisty (R-frez) | Zaokrąglona końcówka – półkulista lub sferyczna | Wykończenie zaokrąglonych powierzchni 3D, form, matryc, gniazd |
Frez stożkowy | Zmniejszająca się średnica ku końcowi freza | Obróbka powierzchni stożkowych, fazowanie |
Frez kształtowy | Specjalny kształt dopasowany do formy obrabianej powierzchni | Frezowanie profili, ozdobników, prowadnic, listew ozdobnych |
Frez trzpieniowy | Zamocowany na trzpieniu (walcowym lub stożkowym) | Uniwersalne zastosowanie – do metalu, drewna, aluminium (szczególnie w CNC) |
Frez palcowy | Wąski, często mały – przypomina palec | Frezowanie głębokich kieszeni, detali 3D, konturów |
Frez z płytkami wymiennymi | Głowica z mocowanymi płytkami skrawającymi (np. z węglików spiekanych) | Do ciężkiej obróbki i frezowania dużych powierzchni z dużą wydajnością |
Stal szybkotnąca (HSS) – tańsze, uniwersalne
Węgliki spiekane (VHM, HM) – bardzo twarde, precyzyjne, trwałe
Diamentowe (PCD) – do aluminium, tworzyw, drewna, materiałów ściernych
Prawo- i lewoskrętne – zależnie od kierunku obrotu wrzeciona
1-ostrzowe – do miękkich materiałów i precyzyjnych prac
2–4 ostrzowe – standardowe frezy do większości zadań
6+ ostrzy – do wykańczania i pracy z dużą prędkością
Branża | Zastosowanie frezów |
---|---|
Obróbka metali | Produkcja form, matryc, części maszyn, konstrukcji stalowych |
Motoryzacja | Produkcja silników, wałów, kół zębatych, elementów zawieszenia |
Przemysł lotniczy | Frezowanie aluminium, tytanu, tworzyw kompozytowych |
Stolarstwo | Frezowanie listew, ram, profili, połączeń ciesielskich |
Reklama i design | Wycinanie i obróbka liter, kształtów z PCV, plexi, MDF |
CNC / DIY | Produkcja modeli, detali 3D, frezowanie precyzyjne z plików CAD/CAM |